bahçelerde, işlenmemiş arazilerde çeşitli yabani otların arasında bol bol bulabilirsiniz ebegümecini... Daha çok güneşli ve kuruca yerleri sever. Ebegümecini, görülmeye başladığı sonbahar aylarından itibaren kartlaşana kadar toplayıp kullanabilirsiniz.
Salatadan böreklere...
Ebegümeci mutfakta bir çok yemeğin malzemesi olagelmiştir. Kendine özgü mis gibi kokusuyla diğer yenilebilir otlardan kolayca ayırt edilir. İri yapraklarından sarma yapılır, pirinçli yemeğine herkes bayılır, börek harçlarına, kavurmalara katılabilir. Körpe yaprakları haşlanarak yoğurtlu salatası yapılır. Çiğ olarak tuzla hafifçe ovduktan sonra salatalara ekleyebilirsiniz. Etli ve bamyalı yemeği de İç Anadolu bölgesinde pek sevilir. Adanada da nar ekşili ebegümeci salatası sıkça yapılan bir salatadır.
İnsanoğlunun bitkilerden tedavi için şifa ummaya başladığı dönemlerden beri ilgisini çeken ebegümeci, her zaman eczacıların önem verdiği bir bitki olmuştur. M.S. 1. yüzyılda Plinius Günde bir kaşık ebegümeci yiyen hayatı boyunca hastalıklardan uzak kalır demiştir. Romalılarda ise ebegümeci lapası göz hastalıklarında kullanılan en önemli ilaçlardan biriydi. Ebegümecinin körpe kısımlarında bol miktarda A, B ve C vitaminleri bulunur.
Öksürüğü kesiyor
Sağlık açısından da önemli bir bitki olan ebegümeci; göğsü yumuşatır, öksürük keser. Mide bulantısı ve kusmaları önler. Ateşi düşürüp vücuda rahatlık verir. Nezle, bronşit ve nefes darlığının tedavisinde kullanılır. Lapası çıbanların olgunlaşmasını sağlar. Burun kanamasını durdurur. Dişeti hastalıklarını tedavi eder. Mide ağrısını keser. Burun tıkanıklığını giderir. Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir. Dişeti hastalıklarını tedavi eder. Köklerinden cilt kremlerinin yapımında yararlandığı gibi, öksürük şuruplarında da ebegümeci köklerinden elde edilen bazı maddeler kullanılır.
> ETLİ EBEGÜMECİ
Malzemesi: 500 gr ebegümeci, 1 yemek kaşığı tereyağı, 1 adet soğan, 200 gr kuşbaşı dana eti, 1 adet rendelenmiş olgun domates, 2 su bardağı et suyu, 2 yemek kaşığı pirinç, 4 diş sarımsak, 1 tatlı kaşığı tuz, 1 adet kırmızı biber.
Yapılışı: Ebegümecini ayıklayıp iyice yıkadıktan sonra iri iri doğrayın. Yağda soğanı ve eti kavurup domatesi ilave edin. 10 dakika daha kavurup ebegümecini ilave edin. 5 dakika kavurduktan sonra et suyunu ve pirinçleri ilave edip, pirinçler yumuşayıncaya kadar pişirmeye devam edin. Sarımsakları kıyın ve tencereye atın. 5 dakika daha kaynattıktan sonra ateşten alın. Üzerine doğranmış kırmızı biber koyup sıcak olarak servis edin. Dilerseniz sarımsaklı yoğurtla da yiyebilirsiniz.
HANYA
Malzemesi: 500 gr ebegümeci, 1demet pazı, 1 demet ısırgan, 1 demet arapsaçı otu, 1 çay bardağı zeytinyağı, 1 çay kaşığı toz kırmızı biber, toz karabiber.
Yapılışı: Ebegümeci, pazı, ısırgan ve arapsaçını iyice yıkayın. Hepsini kaynar suda yumuşayıncaya kadar bekletip soğuk sudan geçirin ve sıkın. İnce ince kıyın. Üzerine zeytinyağı gezdirin. Toz kırmızı biber, tuz ve karabiber serpip servis yapın.
HABBAZE
Malzemesi: 500 gr ebegümeci, 1 kahve fincanı zeytinyağı, 3 dal taze sarımsak, 2 su bardağı yoğurt, 6 adet orta boy domates, 1 demet roka, tuz, pul biber.
Yapılışı: Ebegümecini kaynar suda yumuşayana kadar bekletip sıktıktan sonra ince ince kıyın. Zeytinyağını bir kaba alıp üzerine tuz, pulbiber, ince kıyılmış sarımsak ve yoğurt koyup harmanlayın. Bu karışımı, ebegümeciyle harmanlayın. Domateslerin üzerini kapak şeklinde kesip içlerini boşaltın. Karışımı içlerine paylaştırın. Rokaları servis tabağına dizin. Üzerine domatesleri yerleştirip servis yapın.
Mayıs ayı, yabani otların çıktığı ve çok lezzetli olduğu aydır. Siz de semt pazarlarında bulduğunuz bu otlarla güzel yemekler yapabilirsiniz.